Geiten in Gendt

Afgelopen donderdag sprak de Raad lang over de geitenhouderij gevestigd aan de Angerensestraat 38 te Gendt. Niet dat daarover op dit moment een besluit moest vallen, maar voor sommigen vergt lokale politiek iets meer zelfbeheersing dan ze kunnen opbrengen. Dus voerden we als Raad een lang debat. En als we dat dan doen, dan wat de PvdA betreft ook op basis van feiten, inhoud en kennis van zaken. Helaas gold dat niet voor iedereen.

Wat was er aan de hand? December vorig jaar besloot de Raad geen zogenoemde verklaring van geen bedenkingen af te geven voor de bouw van een geitenstal en zes sleufsilo’s voor dit bedrijf. Het college had die vergunning eerder verstrekt, maar deze was door de Rechtbank Arnhem vernietigd, onder meer omdat er geen verklaring van geen bedenkingen gevraagd was aan de Raad. Hoe dat ook al weer zat? Lees er hier meer over.

Er was veel onrust rond het bedrijf. Sommige omwonenden ervaren overlast en uit onderzoek blijkt dat er een verband is tussen een verhoogd risico op longproblemen en wonen nabij een geitenhouderij. Hoe dat precies komt en of er een rechtstreeks verband is, is nog niet bekend. Maar het gegeven alleen al veroorzaakt onrust. Begrijpelijk, gezondheid is een groot goed.

Vorig jaar dachten tal van collega’s dat het niet bouwen van de nieuwe stal zou betekenen dat het aantal geiten zou afnemen. Wij betoogden toen al dat dit onzin was en hebben gelijk gekregen. Het bedrijf heeft een milieuvergunning voor het houden van 2200 geiten en het perceel is in het bestemmingsplan aangewezen als ruimte voor een intensieve veehouderij. Opvallend genoeg werd die vergunning verleend en dat bestemmingsplan voorbereid door wethouders van partijen die nu om het hardst schande roepen, maar dat zal wel bij politiek horen.

Enige probleem is dat 1500 van de 2200 geiten nu staan in een stal die volgens de vergunning bedoeld is voor opslag. Formeel mag dat niet, maar wanneer de stal voldoet aan de voorwaarden kan vergunning worden aangepast. Sterker nog: moet vergunning worden aangepast, zo leert wet en regelgeving. De benodigde wijziging van de milieuvergunning is door de ondernemer aangevraagd. Het college moet daarover beslissen, maar ook het provinciebestuur – meer precies: Gedeputeerde Staten – heeft een verantwoordelijkheid. De gedeputeerden moeten bekijken of de uitstoot van stikstof op zogenoemde natura 2000 gebieden valt binnen de daarvoor in wet en regelgeving gestelde normen. Als dat zo is, dan geeft Gedeputeerde Staten een verklaring van geen bedenkingen en kan het Lingewaards college vervolgens de milieuvergunning veranderen.

De Gemeenteraad heeft daar helemaal niets over te zeggen, dat is nu eenmaal zo in wet en regelgeving bepaald. Toch wilden een aantal collega’s een debat. En in dat debat deden zij een voorstel: om Gedeputeerde Staten te vragen de bedoelde verklaring van geen bedenkingen maar niet af te geven. En juist dat was voor ons een probleem. Want dat kan immers niet zomaar. Wet en regelgeving is kristalhelder: alleen wanneer het bedrijf niet zou voldoen aan de norm wat betreft uitstoot kan Gedeputeerde Staten weigeren. En dat het bedrijf voldoet aan die normen, dat wisten we al sinds de zomer toen Gedeputeerde Staten dat via een concept verklaring van geen bedenkingen liet weten.

Ook het college in Lingewaard heeft weinig ruimte voor een eigen afweging. Wanneer het bedrijf voldoet aan in wet en regelgeving vastgelegde normen, dan moet een milieuvergunning simpelweg aangepast worden. Maar het college zou in theorie kunnen weigeren. Dat brengt grote juridische risico’s met zich mee, de gemeente maakt zich dan enorm kwetsbaar. Rechter zal de vergunning alsnog aanpassen en de gemeente mogelijk een forse rekening presenteren. Maar het kan. Maar wil je dat als fractie voorstellen, moet je komen met een juridisch doortimmerd initiatiefvoorstel. En dat kost tijd en werk, veel werk.

Een aantal collega’s had daar geen zin in, maar wilde wel laten zien o zo begaan te zijn met omwonenden. Een signaal afgeven, zogezegd. Dus vroeg men via een motie aan Gedeputeerde Staten geen verklaring van geen bedenkingen af te geven. Argumenten dat Gedeputeerde Staten daar juridisch helemaal geen ruimte voor heeft werden weggewoven. Het was immers maar een signaal. Een signaal zonder waarde bovendien, als de motie was aangenomen was er immers niks veranderd. Een goedkope motie, een beetje als een snack uit de muur: even kort een goed gevoel, maar al snel weer honger. Of misselijk. Goedkoper politiek theater heb ik in tijden niet gezien.

Al met al een trieste gang van zaken. Gelukkig konden wij een meerderheid overtuigen van een andere koers. Met het gewoon in procedure brengen van een milieuvergunning wordt immers duidelijk wat op het bedrijf wel en niet mag. Heldere regels, duidelijkheid voor de ondernemer. Het is een basis om aan de slag te gaan met het verminderen van overlast en het terugbrengen van risico’s.

Om dat proces nog een handje te helpen dienden ook wij een motie in. Om een bijeenkomst met experts te organiseren. Experts verbonden aan het kennisplatform veehouderij, experts die alles weten van gezondheidsrisico’s en overlast rond veehouderijen. Door met hen in gesprek te gaan kunnen we de ergste zorgen wegnemen, maatregelen bedenken om overlast te verminderen en risico’s te beperken. Kunnen we, met andere woorden, werken aan oplossingen. Onze motie – ingediend met steun van Lingewaard.NU en GroenLinks – werd, unaniem, door de Raad aangenomen. Motie PvdA Geitenhouderij – Motie M3.

Zo kunnen we verder. Met het normaliseren van de verstoorde verhoudingen in de omgeving. Door risico’s te bespreken maken we helder welke zorgen reëel zijn en wat we kunnen doen om die weg te nemen of te beperken. Door verstandige keuzes te maken en te zorgen voor heldere vergunningen weet iedereen waar we aan toe zijn. En door in ingewikkelde dossiers de feiten, juridische kaders en context te doen spreken en het gezond verstand te gebruiken komen we verder. Dat is constructieve politiek en daar staan wij als PvdA voor. Altijd.

Meer weten? Vragen of suggesties. Neem vooral contact op, denk mee of wordt lid.